Giải Toán lớp 2 Bài 11: Phép trừ (qua 10) trong phạm vi 20 SGK Kết nối tri thức tập 1

- Biết thực hiện phép tính cộng qua 10 trong phạm vi 20 bằng hai cách sau:

+ Đếm lùi

Vậy 11 - 5 = 6

+ Tách số.

Tính 13 – 5.

• Tách: 13 = 10 + 3

• 10 - 5 = 5

• 5 + 3 = 8

13 – 5 = 8

Dạng 1: Thực hiện phép tính

- Các em học sinh tách số bị trừ thành tổng trong đó có một số hạng bằng 10 rồi thực hiện phép trừ trong phạm vi 10 trước rồi cộng với số hạng còn lại.

- Thực hiện phép trừ các số của từng hàng theo thứ tự từ phải sang trái.

Dạng 2: Toán đố

- Đọc và phân tích đề: Xác định các số liệu đã cho, số lượng tăng thêm hay giảm bớt và yêu cầu của bài toán.

- Tìm cách giải: Khi bài toán yêu cầu tìm giá trị “cả hai” hoặc “tất cả” thì em thường dùng phép toán cộng.

- Trình bày lời giải: Viết lời giải, phép tính và đáp số cho bài toán.

- Kiểm tra lời giải của bài toán và kết quả vừa tìm được?

Câu 1: Tìm chuồng cho mỗi chú thỏ.

Hướng dẫn giải

Có

• 11 – 8 = 1 + 10 – 8 = 1 + 2 = 3	• 11 – 7 = 1 + 10 – 7 = 1 + 3 = 4
• 13 – 5 = 3 + 10 – 5 = 3 + 5 = 8	• 11 – 5 = 1 + 10 – 5 = 1 + 5 = 6
• 11 – 6 = 1 + 10 – 6 = 1 + 4 = 5	• 11 – 4 = 1 + 10 – 4 = 1 + 6 = 7

Vậy

Câu 2: Mai có 13 tờ giấy màu, Mai đã dùng 5 tờ giấy để cắt dán bức tranh. Hỏi Mai còn lại bao nhiêu tờ giấy màu?

Hướng dẫn giải

Số giấy màu Mai còn lại là:

13 – 5 = 8 (tờ)

Đáp số: 8 tờ giấy màu.

3.1. Giải Hoạt động 1 trang 41 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

a) Tính 11 – 6. • Tách: 11 = 10 + 1 • 10 – 6 = 4 • 4 + 1 = ? 11 – 6 = ?

b) Tính 13 – 5. • Tách: 13 = 10 + 3 • 10 - ? = ? • ? + 3 = ? 13 – 5 = ?

Hướng dẫn giải

a) Tính nhẩm các phép tính theo hướng dẫn.

b) Tách 13 = 10 + 3, lấy 10 trừ cho 5 rồi lấy kết quả đó cộng với 3.

Lời giải chi tiết

a) Tính 11 – 6. • Tách: 11 = 10 + 1 • 10 – 6 = 4 • 4 + 1 = 5 11 – 6 = 5

b) Tính 13 – 5. • Tách: 13 = 10 + 3 • 10 - 5 = 5 • 5 + 3 = 8 13 – 5 = 8

 

3.2. Giải Hoạt động 2 trang 41 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Tính nhẩm

11 – 2                 11 – 3                11 – 4                   11 – 5

11 – 6                 11 – 7                  11 – 8                 11 – 9

Hướng dẫn giải

Học sinh có thể tính nhẩm tương tự như bài 1 để hoàn thành các phép trừ dạng 11 trừ đi một số.

Lời giải chi tiết

Tính 11 – 2.

• Tách: 11 = 10 + 1.

• 10 – 2 = 8

• 8 + 1 = 9

• 11 – 2 = 9

Tính tương tự với các phép trừ còn lại ta có kết quả như sau:

11 – 2 = 9                  11 – 3 = 8                11 – 4  = 7                 11 – 5 = 6

11 – 6 = 5                  11 – 7 = 4                11 – 8 = 3                  11 – 9 = 2

3.3. Giải Hoạt động 3 trang 42 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Tìm chuồng cho mỗi chú thỏ.

Hướng dẫn giải

Các em học sinh tính từng phép trừ ở mỗi chú thỏ và nối vào kết quả tương ứng có ở mỗi chuồng.

Để tính các em tách số bị trừ thành tổng trong đó có một số hạng bằng 10 rồi thực hiện phép trừ trong phạm vi 10 trước rồi cộng với số hạng còn lại.

Lời giải chi tiết

Có

• 11 – 8 = 1 + 10 – 8 = 1 + 2 = 3	• 11 – 7 = 1 + 10 – 7 = 1 + 3 = 4
• 13 – 5 = 3 + 10 – 5 = 3 + 5 = 8	• 11 – 5 = 1 + 10 – 5 = 1 + 5 = 6
• 11 – 6 = 1 + 10 – 6 = 1 + 4 = 5	• 11 – 4 = 1 + 10 – 4 = 1 + 6 = 7

Vậy

3.4. Giải bài 1 trang 42 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Hướng dẫn giải

a) Tách 12 = 10 + 2, lấy 10 trừ cho 4 rồi lấy kết quả đó cộng với 2.

b) Tách 13 = 10 + 3, lấy 10 trừ cho 6 rồi lấy kết quả đó cộng với 3.

Lời giải chi tiết

3.5. Giải bài 2 trang 42 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Tính nhẩm.

12 – 3                  12 – 4                12 – 5                  12 – 6

12 – 7                   12 – 8               12 – 9                  12 – 2

Hướng dẫn giải

Học sinh có thể tính nhẩm tương tự như bài 1 để hoàn thành các phép trừ dạng 12 trừ đi một số.

Lời giải chi tiết

Tính 12 – 3.

• Tách: 12 = 10 + 2.

• 10 – 3 = 7

• 7 + 2 = 9

• 12 – 3 = 9

Tính tương tự với các phép trừ còn lại ta có kết quả như sau:

12 – 3 = 9                12 – 4 = 8                  12 – 5 = 7                12 – 6 = 6

12 – 7 = 5                 12 – 8 = 4                  12 – 9 = 3               12 – 2 = 10

3.6. Giải bài 3 trang 42 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Tìm số thích hợp.

Hướng dẫn giải

Học sinh có thể tính nhẩm tương tự như bài 1 để hoàn thành các phép trừ dạng 13 trừ đi một số.

Lời giải chi tiết

Tính 13 – 4.

• Tách: 13 = 10 + 3.

• 10 – 4 = 6

• 6 + 3 = 9

• 13 – 4 = 9.

Tính tương tự với các phép trừ còn lại ta có kết quả như sau:

3.7. Giải bài 4 trang 43 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Tìm bông hoa cho ong đậu. Bông hoa nào có nhiều ong đậu nhất?

Hướng dẫn giải

Tìm kết quả của các phép trừ ghi trên các con ong. Bông hoa ghi số là kết quả của nhiều phép tính nhất là bông hoa có nhiều ong đậu nhất.

Lời giải chi tiết

Ta có:

12 – 6 = 6 ;  11 – 5 = 6 ;

12 – 5 = 7 ;   13 – 7 = 6 ;   11 – 4 = 7.

Do đó, mỗi con ong đậu với bông hoa tương ứng như sau:

Vậy bông hoa ghi số 6 có nhiều ong đậu nhất.

3.8. Giải bài 5 trang 43 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Mai có 13 tờ giấy màu, Mai đã dùng 5 tờ giấy màu để cắt dán bức tranh. Hỏi Mai còn lại bao nhiêu tờ giấy màu?

Hướng dẫn giải

- Đọc kĩ đề bài để xác định đề bài cho biết gì (số tờ giấy màu Mai có, số tờ giấy màu Mai đã dùng để cắt dán bức tranh) và hỏi gì, từ đó hoàn thành tóm tắt bài toán.

- Để tìm số tờ giấy màu còn lại ta lấy số tờ giấy màu Mai có trừ đi số tờ giấy màu Mai đã dùng để cắt dán bức tranh.

Lời giải chi tiết

Tóm tắt

Có: 13 tờ giấy màu

Đã dùng: 5 tờ giấy màu

Còn lại: … tờ giấy màu ?

Bài giải

Mai còn lại số tờ giấy màu là:

13 – 5 = 8 (tờ)

Đáp số: 8 tờ giấy màu.

3.9. Giải bài 1 trang 44 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

a) Tính 14 – 5. • Tách: 14 = 10 + 4 • 10 – 5 = ? • ? + 4 = ? 14 – 5 = ?

b) Tính 15 – 7. • Tách: 15 = 10 + ? • 10 - ? = ? • ? + ? = ? 15 – 7 = ?

Hướng dẫn giải

Các em học sinh tách số bị trừ thành tổng trong đó có một số hạng bằng 10 rồi thực hiện phép trừ trong phạm vi 10 trước rồi cộng với số hạng còn lại.

Lời giải chi tiết

a) Tính 14 – 5. • Tách: 14 = 10 + 4 • 10 – 5 = 5 • 5 + 4 = 9 14 – 5 = 9

b) Tính 15 – 7. • Tách: 15 = 10 + 5 • 10 - 7 = 3 • 5 + 3 = 8 15 – 7 = 8

3.10. Giải bài 2 trang 44 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Tính nhẩm.

15 – 5                     15 – 6              15 – 57

15 – 8                     15 – 9              15 – 10

Hướng dẫn giải

Học sinh có thể tính nhẩm tương tự như bài 1 để hoàn thành các phép trừ dạng 15 trừ đi một số.

Lời giải chi tiết

Tính 15 – 6.

• Tách: 15 = 10 + 5.

• 10 – 6 = 4

• 4 + 5 = 9

• 15 – 6 = 9

Tính tương tự với các phép trừ còn lại ta có kết quả như sau:

15 – 5 = 10                  15 – 6 = 9                      15 – 7  = 8

15 – 8 = 7                    15 – 9 = 6                      15 – 10 = 5

3.11. Giải bài 3 trang 44 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Tìm số thích hợp.

Hướng dẫn giải

Học sinh có thể tính nhẩm tương tự như bài 1 để hoàn thành các phép trừ dạng 14 trừ đi một số.

Lời giải chi tiết

Tính 14 – 5.

• Tách: 14 = 10 + 4.

• 10 – 5 = 5

• 5 + 4 = 9

• 14 – 5 = 9.

Tính tương tự với các phép trừ còn lại ta có kết quả như sau:

3.12. Giải bài 4 trang 44 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Những máy bay nào ghi phép trừ có hiệu bằng 7? Những máy bay nào ghi phép trừ có hiệu bằng 9?

Hướng dẫn giải

Tìm kết quả của các phép trừ ghi trên các máy bay, từ đó xác định xem những máy bay nào ghi phép trừ có hiệu bằng 7, những máy bay nào ghi phép trừ có hiệu bằng 9.

Lời giải chi tiết

Ta có:

15 – 8 = 7               14 – 5 = 9                 13 – 4 = 9

12 – 5 = 7                15 – 6 = 9                  14 – 7 = 7

Vậy:

- Những máy bay ghi phép trừ có hiệu bằng 7 là 15 – 8, 12 – 5, 14 – 7.

-  Những máy bay ghi phép trừ có hiệu bằng 9 là 14 – 5, 13 – 4, 15 – 6.

3.13. Giải bài 5 trang 45 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Bà có 14 quả ổi, bà cho cháu 6 quả. Hỏi bà còn lại bao nhiêu quả ổi?

Hướng dẫn giải

- Đọc kĩ đề bài để xác định đề bài cho biết gì (số quả ổi ban đầu bà có, số quả ổi bà cho cháu) và hỏi gì, từ đó hoàn thành tóm tắt bài toán.

- Để tìm số quả ổi còn lại ta lấy số quả ổi ban đầu bà có trừ đi số quả ổi bà cho cháu.

Lời giải chi tiết

Tóm tắt:

Có: 14 quả ổi

Cho cháu: 6 quả ổi

Còn lại: … quả ổi?

Bài giải

Bà còn lại số quả ổi là:

14 – 6 = 8 (quả ổi)

Đáp số: 8 quả ổi.

3.14. Giải bài 1 trang 45 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Tính nhẩm.

16 – 7                  16 – 8                   16 – 9

17 – 8                  17 – 9                   18 – 9

Hướng dẫn giải

Học sinh có thể tính nhẩm tương tự các bài trước để hoàn thành các phép trừ dạng 16, 17, 18  trừ đi một số.

Lời giải chi tiết

Tính 16 – 7

• Tách: 16 = 10 + 6

• 10 – 7 = 3

• 3 + 6 = 9

• 16 – 7 = 9.

Tính 16 – 8

• Tách: 16 = 10 + 6

• 10 – 8 = 2

• 2 + 6 = 8

• 16 – 8 = 8.

Tính 16 – 9

• Tách: 16 = 10 + 6

• 10 – 9 = 1

• 1 + 6 = 7

• 16 – 9 = 7.

Tính 17 – 8

• Tách: 17 = 10 + 7

• 10 – 8 = 2

• 2 + 7 = 9

• 17 – 8 = 9.

Tính 17 – 9

• Tách: 17 = 10 + 7

• 10 – 9 = 1

• 1 + 7 = 8

• 17 – 9 = 8.

Tính 18 – 9

• Tách: 18 = 10 + 8

• 10 – 9 = 1

• 1 + 8 = 9

• 18 – 9 = 9.

Vậy ta có kết quả như sau:

16 – 7 = 9                    16 – 8 = 8                         16 – 9 = 7

17 – 8 = 9                    17 – 9 = 8                          18 – 9 = 9

3.15. Giải bài 2 trang 45 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Tìm số thích hợp.

Hướng dẫn giải

- Học sinh có thể tính nhẩm tương tự như các bài trước để hoàn thành các phép trừ dạng 16, 17, 18  trừ đi một số.

- Áp dụng công thức: Hiệu = Số bị trừ – Hiệu.

Lời giải chi tiết

Tính 16 – 9.

• Tách: 16 = 10 + 6

• 10 – 9 = 1

• 1 + 6 = 7

• 16 – 9 = 7.

Tính tương tự với các phép trừ còn lại ta có kết quả như sau:

3.16. Giải bài 3 trang 45 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Cánh diều nào ghi phép trừ có hiệu lớn nhất? Cánh diều nào ghi chép trừ có hiệu bé nhất?

Hướng dẫn giải

Tìm hiệu của các phép trừ ghi trên các cánh diều, từ đó xác định xem hiệu nào lớn nhất, hiệu nào bé nhất trong các hiệu tìm được.

Lời giải chi tiết

Ta có:

16 – 8 = 8                18 – 9 = 9

15 – 7 = 8                14 – 8 = 6                    17 – 9 = 8.

Mà: 6 < 8 < 9.

Vậy:

- Cánh diều ghi phép trừ 18 – 9 có hiệu lớn nhất.

- Cánh diều ghi phép trừ 14 – 8 có hiệu bé nhất.

3.17. Giải bài 4 trang 45 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Mai hái được 16 bông hoa, Mi hái được 9 bông hoa. Hỏi Mai hái được hơn Mi bao nhiêu bông hoa?

Hướng dẫn giải

- Đọc kĩ đề bài để xác định đề bài cho biết gì (số bông hoa Mai hái được, số bông hoa Mi hái được) và hỏi gì, từ đó hoàn thành tóm tắt bài toán.

- Để tìm số bông hoa Mai hái được hơn Mi ta lấy số bông hoa Mai hái được trừ đi số bông hoa Mi hái được.

Lời giải chi tiết

Tóm tắt

Mai: 16 bông hoa

Mi: 9 bông hoa

Mai hái hơn Mi: … bông hoa?

Bài giải

Mai hái được hơn Mi số bông hoa là:

16 – 9 = 7 (bông hoa)

Đáp số: 7 bông hoa.

3.18. Giải bài 5 trang 45 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Đề bài: >; <; =?

a) 16 – 8 ? 8 15 – 9 ? 7

b) 17 – 9 ? 13 – 7 18 – 9 ? 15 – 6

Hướng dẫn giải

Tìm kết quả các phép trừ, so sánh các kết quả rồi chọn dấu thích hợp (<, >, =) để điền vào dấu ?.

Lời giải chi tiết

a) • 16 – 8 ? 8

Vì 16 – 8 = 8 nên dấu cần điền vào dấu “?” là “=”.

• 15 – 9 ? 7

Vì 15 – 9 = 6 và 6 < 7 nên dấu cần điền vào dấu “?” là “<”.

b) • 17 – 9 ? 13 – 7

Vì 17 – 9 = 8 và 13 – 7 = 6 nên dấu cần điền vào dấu “?” là “>”.

• 18 – 9 ? 15 – 6

Vì 18 – 9 = 9 và 15 – 6 = 9 nên dấu cần điền vào dấu “?” là “=”.

Vậy

a) 16 – 8 = 8 15 – 9 < 7

b) 17 – 9 > 13 – 7 18 – 9 = 15 – 6

3.19. Giải bài 1 trang 46 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Tìm số thích hợp.

Hướng dẫn giải

Các em thực hiện các phép tính và điền số thích hợp vào dấu “?”.

Lời giải chi tiết

3.20. Giải bài 2 trang 46 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Tính.

a) 7 + 5 5 + 7 12 – 7 12 – 5

b) 8 + 6 6 + 8 14 – 8 14 – 6

c) 9 + 8 8 + 9 17 – 9 17 – 8

Hướng dẫn giải

Các em thực hiện các phép tính cộng và trừ (qua 10) thích hợp trong phạm vi 20.

Lời giải chi tiết

a) 7 + 5 = 12 5 + 7 = 12 12 – 7 = 5 12 – 5 = 7

b) 8 + 6 = 14 6 + 8 = 14 14 – 8 = 6 14 – 6 = 8

c) 9 + 8 = 17 8 + 9 = 17 17 – 9 = 8 17 – 8 = 9

3.21. Giải bài 3 trang 46 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Tính nhẩm.

a) 13 – 3 – 4

    13 – 7

b) 15 – 5 – 3

   15 – 8

c) 14 – 4 – 1

   14 – 5

Hướng dẫn giải

Thực hiện các phép tính theo thứ tự từ trái sang phải.

Lời giải chi tiết

a) 13 – 3 – 4 = 10 – 4 = 6

    13 – 7 = 6

b) 15 – 5 – 3 = 10 – 3 = 7

   15 – 8 = 7

c) 14 – 4 – 1 = 10 – 1 = 9

   14 – 5 = 9

3.22. Giải bài 4 trang 46 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Số?

Hướng dẫn giải

Các em thực hiện các phép tính cộng và trừ (qua 10) thích hợp trong phạm vi 20 rồi điền số thích hợp vào dấu “?”.

Lời giải chi tiết

• 18 – 9 = 9
• 9 + 6 = 15
• 15 – 7 = 8

3.23. Giải bài 5 trang 46 SGK Toán 2 tập 1 KNTT

Có 15 vận động viên đua xe đạp, 6 vận động viên đã qua cầu. Hỏi còn bao nhiêu vận động viên chưa qua cầu?

Hướng dẫn giải

Để giải được bài toán, các em học sinh thực hiện phép trừ với số bị trừ là tổng số vận động viên đua xe và số trừ là số vận động viên đã qua cầu.

Lời giải chi tiết

Số vận động viên chưa qua cầu là:

15 – 6 = 9 (vận động viên)

Đáp số: 9 vận động viên.