Giải Toán lớp 5 Bài 9: Ôn tập và bổ sung về giải toán

Bài toán 1:

a) Ví dụ : Một người đi bộ trung bình mỗi giờ đi được 4km

Bảng dưới đây cho biết quãng đường đi được của người đi bọ trong 1 giờ, 2 giờ, 3 giờ:

Nhận xét: Khi thời gian gấp lên bao nhiêu lần thì quãng đường đi được cũng gấp lên bấy nhiêu lần

b) Bài toán : Một ô tô trong 2 giờ đi được 90km. Hỏi trong 4 giờ ô tô đó đi được bao nhiêu ki - lô 0 mét?

Tóm tắt:

2 giờ: 90km

4 giơ: ...km?

Cách 1: 

Bài giải:

Trong 1 giờ ô tô đi được là:

90 : 2 = 45 (km) (*)

Trong 4 giờ ô tô đi được là:

45 x 4 = 180 (km)

Đáp số: 180km

(*) Bước này là bước "rút về đơn vị"

Cách 2:

Bài giải

4 giờ gấp 2 giờ số lần là:

4 : 2 = 2 (lần) (**)

Trong 4 giờ ô tô đi được là:

90 x 2 = 180 (km)

Đáp số: 180km

(**) Bước này là bước "tìm tỉ số"

Chú ý: Khi làm bài, học sinh có thể giải bài toán bằng một trong hai cách

Bài toán 2:

a) Ví dụ : Có 100kg gạo được chia đều vào các bao

Bảng dưới đây cho biết số bao gạo có được khi chia hết số gạo đó vào các bao, mỗi bao đựng 5kg, 10kg, 20kg:

Nhận xét: Khi số ki-lô-gam gạo ở mỗi bao gấp lên bao nhiêu lần thì số bao gạo có được lại giảm đi bấy nhiêu lần.

b) Bài toán: Muốn đắp xong nền nhà trong 2 ngày, cần có 12 người. Hỏi muốn đắp xong nền nhà đó trong 4 ngày thì cần bao nhiêu người? (Mức làm của mỗi người như nhau)

Tóm tắt:

2 ngày: 12 người

4 ngày: ... người?

Cách 1 

Bài giải

Muốn đắp xong nền nhà trong 1 ngày, cần số người là:

12 x 2 =24 (người) (*)

Muốn đắp xong nền nhà trong 4 ngày, cần số người là:

24 : 4 = 6 (người)

Đáp số: 6 người

(*) Bước này là bước "rút về đơn vị"

Cách 2: 

Bài giải

4 ngày gấp 2 ngày số lần là:

4 : 2 = 2 (lần) (**)

Muốn đắp xong nền nhà trong 4 ngày, cần số người là: 

12 : 2 = 6 (người)

Đáp số: 6 người

(**) Bước này là bước "tìm tỉ số"

Chú ý: Khi làm bài, học sinh có thể giải toán bằng một trong hai cách trên 

Mua 5m vải hết 80 000 đồng. Hỏi mua 7m vải loại đó hết bao nhiêu tiền?

Phương pháp giải:

Giải bài toán đã cho theo phương pháp "rút về đơn vị":

- Tìm số tiền mua \(1m\) vải = số tiền mua \(3m\) vải \(:3\).

- Tìm số tiền mua \(7m\) vải = số tiền mua \(1m\) vải \(\times 7\).

Lời giải chi tiết:

Tóm tắt:

5m : 80000 đồng

7m: ... đồng?

Mua 1m vải hết số tiền là:

           80 000 : 5 = 16 000 (đồng)

Mua 7m vải hết số tiền là:

           16 000 × 7 = 112 000 (đồng)

                                   Đáp số: 112 000 đồng.

Một đội trồng rừng trung bình cứ 3 ngày trồng được 1200 cây thông. Hỏi trong 12 ngày đội đó trồng được bao nhiêu cây thông?

Phương pháp giải:

Có thể giải bằng 2 cách:

Cách 1: Dùng phương pháp rút về đơn vị.

Cách 2: Dùng phương pháp tìm tỉ số.

Lời giải chi tiết:

Tóm tắt

3 ngày: 1200 cây thông

12 ngày: ... cây thông?

Cách 1:

12 ngày gấp 3 ngày số lần là:

          12 : 3 = 4 (lần)

Trong 12 ngày đội đó trồng được số cây thông là:

          1200 × 4 = 4800 (cây thông)

Cách 2: 

Trong một ngày đội đó trồng được số cây thông là:

          1200 : 3 = 400 (cây)

Trong 12 ngày đội đó trồng được số cây thông là:

          400 × 12 = 4800 (cây thông)

                              Đáp số: 4800 cây thông.

Số dân ở một xã hiện nay có 4000 người.

a) Với mức tăng hằng năm là cứ 1000 người thì tăng thêm 21 người, hãy tính xem một năm sau số dân của xã đó tăng thêm bao nhiêu người.

b) Nếu hạ mức tăng hằng năm xuống là cứ 1000 người chỉ tăng thêm 15 người, thì sau một năm số dân của xã đó tăng thêm bao nhiêu người ?

Phương pháp giải:

Có thể giải bài toán bằng phương pháp tìm tỉ số:

- Tìm tỉ số giữa 4000 người và 1000 người.

- Tìm số người tăng lên = 21 × tỉ số giữa 4000 người và 1000 người.

- Tìm số người tăng lên =  15 × tỉ số giữa 4000 người và 1000 người.

Lời giải chi tiết:

a) Tóm tắt:

1000 người : tăng 21 người

4000 người : tăng ... người ?

Giải

4000 người gấp 1000 người gấp số lần là :

                 4000 : 1000 = 4 (lần)

Sau một năm số dân xã đó tăng thêm số người là :

                 21 × 4 = 84 (người)

                                      Đáp số: 84 người.

b) Tóm tắt:

1000 người: tăng 15 người

4000 người tăng ... người?

Giải:

4000 người gấp 1000 người gấp số lần là :

                4000 : 1000 = 4 (lần)

Sau một năm số dân xã đó tăng thêm số người là :

                 15 × 4 = 60 (người)

                                       Đáp số: 60 người.

10 người làm xong một công việc phải hết 7 ngày. Nay muốn làm xong công việc đó trong 5 ngày thì cần bao nhiêu người? (Mức làm của mỗi người như nhau)

Phương pháp giải:

Có thể giải bài toán bằng phương pháp rút về đơn vị.

Lời giải chi tiết:

Muốn làm xong công việc trong 1 ngày thì cần số người là:

                       10 x 7 = 70 (người)

Muốn làm xong công việc trong 5 ngày thì cần số người là :

                        70 : 5 = 14 (người)

                                             Đáp số: 14 người.

Một bếp ăn dự trữ gạo đủ cho 120 người ăn trong 20 ngày, thực tế đã có 150 người ăn. Hỏi số gạo dự trữ đó đủ ăn trong bao nhiêu ngày? (Mức ăn của mọi người như nhau)

Phương pháp giải:

Có thể giải bài toán bằng phương pháp rút về đơn vị.

Lời giải chi tiết:

Một người ăn hết số gạo đó trong số ngày là:

               20 × 120 = 2400(ngày)

150 người sẽ ăn hết số gạo đó trong số ngày là:

              2400 : 150 = 16 (ngày)

                                    Đáp số: 16 ngày.

Để hút nước ở một cái hồ, phải dùng 3 máy bơm làm việc liên tục trong 4 giờ. Vì muốn công việc hoàn thành sớm hơn nên người ta đã dùng 6 máy bơm như thế. Hỏi sau mấy giờ sẽ hút hết nước ở hồ?

Phương pháp giải:

Có thể giải bài toán bằng phương pháp rút về đơn vị hoặc phương pháp tìm tỉ số.

Lời giải chi tiết:

6 máy bơm gấp 3 máy bơm số lần là :

                     6 : 3 = 2 (lần)

6 máy bơm hút hết nước hồ sau số giờ là:

                     4 : 2 = 2 (giờ)

                                          Đáp số: 2 giờ.