Giải Toán lớp 5 Bài 38: Nhân một số thập phân với một số thập phân

a) Ví dụ 1: Một mảnh vườn hình chữ nhật có chiều dài 6,4m, chiều rộng là 4,8m. Hỏi diện tích của mảnh vườn đó bằng bao nhiêu mét vuông?

Ta phải thực hiện phép tính: 6,4 x 4,8 = ? (m2 )

Ta có: 6,4m = 64dm

          4,8m = 48 dm

3072 dm2=  30,72m2

Vậy:  6,4 x 4,8 = 30,72m2

Thông thường ta làm như sau:

- Thực hiện phép nhân như nhân các số tự nhiên.

- Hai thừa số có tất cả hai chữ số ở phần thập phân, ta dùng dấu phẩy tách ở tích ra hai chữ số kể từ phải sang trái.

b) Ví dụ 2:   4,75 x 1,3 = ?

Ta đặt tính rồi làm như sau:

- Thực hiện phép nhân như nhân các số tự nhiên.

- Hai thừa số có tất cả ba chữ số ở phần thập phân, ta dùng dấu phẩy tách ở tích ra ba chữ số kể từ phải sang trái.

- Muốn nhân một số thập phân với một số thập phân ta làm như sau:

+ Nhân như số tự nhiên.

+ Đếm xem trong phần thập phân của cả hai thừa số có bao nhiêu chữ số rồi dùng dấu phẩy tách ở tích ra bấy nhiêu chữ số kể từ phải sang trái.

Đặt tính rồi tính: 

a) \(25,8 \times 1,5\) ;                                          b) \(16,25 \times 6,7 \) ;

c) \(0,24 \times 4,7\) ;                                          d) \(7,826 \times 4,5\).

Phương pháp giải:

- Nhân như nhân các số tự nhiên.

- Đếm xem trong phần thập phân của cả hai thừa số có bao nhiêu chữ số rồi dùng dấu phẩy tách ở tích ra bấy

nhiêu chữ số kể từ phải sang trái. 

Lời giải chi tiết:

a) \(\frac{{ \times \begin{array}{*{20}{c}}
{25,8}\\
{\,\,\,1,5}
\end{array}}}{{\frac{\begin{array}{l}
129\,\,0\\
258
\end{array}}{{38,70}}}}\)                                     b) \(\frac{{ \times \begin{array}{*{20}{c}}
{16,25}\\
{\,\,\,\,\,6,7}
\end{array}}}{{\frac{\begin{array}{l}
11375\\
9750
\end{array}}{{108,875}}}}\)

c) \(\frac{{ \times \begin{array}{*{20}{c}}
{0,24}\\
{\,\,\,\,\,4,7}
\end{array}}}{{\frac{\begin{array}{l}
\,\,1\,\,6\,\,\,8\\
\,\,96
\end{array}}{{11,28}}}}\)                                     d) \(\frac{{ \times \begin{array}{*{20}{c}}
{7,826}\\
{\,\,\,\,\,4,5}
\end{array}}}{{\frac{\begin{array}{l}
\,\,\,39130\\
31304
\end{array}}{{35,2170}}}}\)

a) Tính rồi so sánh giá trị của \(a\times b\) và \(b \times a\):

Nhận xét: Phép nhân các số thập phân có tính chất giao hoán:

Khi đổi chỗ hai thừa số của một tích thì tích không thay đổi.

 \(a\times b=b \times a\) 

b) Viết ngay kết quả tính:

\(4,34 \times 3,6 = 15,624\)                               \(9,04 \times 16 = 144,64\)

\(3,6 \times 4,34 = ...\)                                      \(16 \times 9,04 = ...\)

Phương pháp giải:

Muốn nhân một số thập phân với một số thập phân ta làm như sau:

- Nhân như nhân các số tự nhiên.

- Đếm xem trong phần thập phân của cả hai thừa số có bao nhiêu chữ số rồi dùng dấu phẩy tách ở tích ra bấy nhiêu chữ số kể từ phải sang trái.

Lời giải chi tiết:

a) 

Giá trị của \(a\times b\) và  \( \times a\) luôn luôn bằng nhau.

b) Theo tính chất giao hoán của phép nhân ta có ngay:

\(4,34 \times 3,6 = 15,624\)                               \(9,04 \times 16 = 144,64\)

\(3,6 \times 4,34 = 15,624\)                               \(16 \times 9,04 = 144,64\)